Rookmelders: alles wat u moet weten

Laatst gewijzigd op: 29 augustus 2022

Er valt online veel te lezen over rookmelders. Van handige kooptips en veiligheidsvoorschriften tot keiharde onwaarheden. Hier leest alles wat u moet weten over rookmelders om uw huis zo veilig mogelijk te maken!

Rookmelders: alles wat u moet weten

In Nederland hebben we gemiddeld 16 woningbranden per dag, rookmelders zijn daarom van levensbelang. Helemaal als u bedenkt dat je gemiddeld 3 minuten de tijd hebt om uw huis te ontvluchten bij een woningbrand. Vroeger, zo’n 30 jaar geleden, duurde het nog 17 minuten voordat een brand zich door het huis had verspreid. Deze tijd is flink ingekort doordat we nu meer plastic in huis hebben en de bouwmaterialen meer brandbare stoffen bevatten. Reden genoeg om u hier eens goed in te verdiepen.

Waarom zijn rookmelders belangrijk?

Het doel van een rookmelder is om brand te detecteren voordat u het zelf doorheeft. Bij brand telt iedere seconde. Hoe eerder u weet dat er brand is, hoe eerder u actie kunt ondernemen. Het apparaat detecteert rookdeeltjes die in de lucht hangen en waarschuwt u met een harde piep.

Zijn rookmelders verplicht in huis?

Per juli 2022 is het verplicht om op iedere verdieping van uw huis een werkende rookmelder te hebben. Het gaat hierbij om verdiepingen waar u ook echt leeft. Op de zolder of in de kelder hoeft u er geen te plaatsen als u deze ruimtes alleen gebruikt als opslag. Maar het is natuurlijk wel aan te raden! Want ook hier geldt: hoe eerder u de brand ontdekt, hoe beter.

Waar moet ik op letten bij het kopen van rookmelders?

De wereld van rookmelders is een jungle. Er zitten namelijk grote verschillen in prijs, model en batterij. Deze tips helpen een miskoop voorkomen. De meeste rookmelders lijken van de buitenkant op elkaar. Het grote verschil zit hem aan de binnenkant: de batterij. Zo zijn er varianten te koop met een koolzinkbatterij, een alkalinebatterij en een lithiumbatterij. Het beste kunt u kiezen voor een rookmelder met een lithiumbatterij. Die zijn (iets) duurder, maar de investering helemaal waard. Een lithiumbatterij gaat namelijk 10 jaar mee, dat is net zo lang als de gemiddelde rookmelder. U hoeft de batterij dan dus nooit te vervangen. Een koolzinkbatterij is na een jaar of 3 aan vervanging toe en een alkalinebatterij na 5 jaar. Met een batterij die kort meegaat, loopt u het gevaar dat u snel de batterij uit het apparaat haalt als hij begint te piepen omdat hij op is. En dan nooit meer een nieuwe koopt. Zoals veilige sloten een SKG-keurmerk hebben, hebben veilige rookmelders het Europese keurmerk EN 14604. Dankzij dit keurmerk weet u zeker dat de rookmelder voldoet aan de noodzakelijke kwaliteitseisen. Alleen modellen met het Europese keurmerk mogen nog verkocht worden, maar het is altijd goed om het dubbel te checken. Online zijn rookmelders voor een prikkie te koop. Het nadeel is alleen dat u niet weet hoe de handleiding eruitziet. Het kan een piepklein opgevouwen A4’tje zijn met onbegrijpelijk Nederlands of zelfs Chinese tekens. Dat is alles behalve handig voor een apparaat dat uw leven kan redden. Koop rookmelders daarom liever gewoon in de winkel of in een betrouwbare webshop. Enneh… is de prijs te mooi om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo. Rookmelders winnen geen schoonheidsprijs. Het zijn meestal saaie, ronde, grijze doosjes. Het kastje een likje verf geven, is alleen geen optie. De kans is dan veel te groot dat hij het minder goed of helemaal niet meer doet. Er zijn ook rookmelders te koop in gekke vormen of met een hypermodern design. Natuurlijk is dat niet het belangrijkste. Wist u dat er tegenwoordig zelfs slimme rookmelders bestaan? 1 die praat? Of die direct verbonden is met de alarmcentrale? Deze rookmelders van de toekomst hebben allemaal handige snufjes die u op tijd waarschuwen bij een beginnende brand. De brandweer adviseert om alle rookmelders in huis te koppelen. Stel dat de melder op zolder afgaat, dan gaan ze meteen allemaal af. De kans dat een beginnende brand verandert in een vuurzee, is zo veel kleiner. Woont u in een nieuwbouwhuis? Dan zijn de rookmelders waarschijnlijk al gekoppeld. Ideaal!

Moeten rookmelders gekoppeld worden?

Bij een woningbrand is rook een nog grotere bedreiging dan vuur. Door de hete lucht kunt u uw mond en luchtpijp verbranden en giftige stoffen kunnen er zelfs voor zorgen dat u stikt. Het advies van Brandweer Nederland en de Brandwonden Stichting luidt dan ook: ‘Sluit voordat u gaat slapen altijd de binnendeuren.’ De rook blijft zo langer uit uw buurt, waardoor u meer tijd heeft om te vluchten. Een groot nadeel is alleen dat u de rookmelder beneden minder snel hoort. Daarom adviseert de brandweer om de melders in huis te koppelen. Als er 1 afgaat, gaan ze allemaal af. Deze speciale rookmelders zijn iets duurder, maar liggen gewoon in de winkel. Op de verpakking staat of ze koppelbaar zijn. Goed nieuws: in de meeste nieuwbouwhuizen zijn de rookmelders automatisch gekoppeld. Bij huizen die na 2003 zijn gebouwd, is dit zelfs verplicht. Niet alleen de rookmelders in huis koppelen is een goed idee, ook het koppelen aan die van de buren. Stel dat de frituurpan bij de buren in brand vliegt, dan gaat ook de rookmelder bij u af. En heeft u vlam in de pan? Dan kunnen de buren een extra handje helpen.. Helemaal handig als u op vakantie bent of de buren slecht ter been zijn.

Wat zijn de grootste misverstanden over rookmelders?

Iedereen weet dat een rookmelder onmisbaar is. Toch heeft maar iets meer dan 72% van de Nederlanders er 1 (of meer) in huis. Waar gaat het mis? Wij ontmaskeren de grootste misverstanden. Iedereen kan een rookmelder ophangen, maar het is geen klusje wat u 1,2,3 klaart. Voordat u met een hamer aan de slag gaat, is het belangrijk dat u bepaalt waar de melders precies moeten hangen. Plaats op iedere verdieping ten minste 1 rookmelder. De beste plek om rookmelders op te hangen, is in het midden van een ruimte op ongeveer 50 centimeter afstand van alle muren. Bij een schuin dak moet de rookmelder minimaal 30 centimeter lager dan de nok hangen. Er is niet altijd reden voor paniek als een rookmelder afgaat. Een technisch defect van de melder kan zorgen voor loos alarm, maar ook een laagje stof aan de binnenkant kan de melder gevoeliger maken. Een ander veelvoorkomende oorzaak van een té gevoelige melder, is de plek waar hij hangt. Door waterdamp en gassen kan een rookmelder onterecht afgaan. Deze deeltjes hebben ongeveer dezelfde diameter als de rookdeeltjes die de melder detecteert. Hang een rookmelder daarom minstens 3 meter van verwarmingstoestellen en 6 meter van boilers, kachels en ovens. Uit cijfers van de Rijksoverheid blijkt dat 72% van de Nederlanders een rookmelder heeft in huis. Sinds 2003 is het in nieuwbouwhuizen verplicht om op elke verdieping een rookmelder te hebben. Om ervoor te zorgen dat in élke woning rookmelders hangen, geldt deze regel per 1 juli 2022 voor alle huizen. Hangt er nog niet op elke verdieping in uw huis een rookmelder? Wacht dan niet, maar koop er vandaag al een paar extra. Rookmelders zien er aan de buitenkant vaak hetzelfde uit. Toch zijn er verschillen die u moet weten. Zoals eerder genoemd zit het grote verschil aan de binnenkant van de rookmelder. Namelijk de batterij. Er zijn varianten te koop met een koolzinkbatterij, een alkalinebatterij en een lithiumbatterij. Die laatste gaat het langste mee: maar liefst 10 jaar. Alleen een rookmelder in de gang is niet genoeg. De brandweer adviseert voor maximale beveiliging om in alle ruimtes waar brand kan ontstaan een rookmelder op te hangen, dus ook in de ruimte waar de wasmachine en wasdroger staan. Het is het veiligste om ze allemaal te koppelen. Als er dan 1 afgaat, gaan ze meteen allemaal af. Veel mensen weten niet dat een rookmelder ook schoongemaakt moet worden. Door spinnenwebben en een laagje stof wordt hij gevoelig of werkt hij zelfs helemaal niet. Maak daarom minimaal 1 keer per jaar de buitenkant schoon met een vochtige doek en zet de stofzuigermond aan de bovenkant bij de luchtinlaten. Vergeet niet om de rookmelder ten minste iedere maand te testen met de speciale testknop. Door deze knop 10 seconden in te drukken, weet u vanzelf of deze nog werkt. Met een speciale rookmelder testspray kunt u de rookmelder testen met echte roetdeeltjes. Ook handig. Alles is tegenwoordig online te koop. Zo ook rookmelders. Toch kunt u ze beter in een fysieke winkel kopen dan in een online shop. Waarom? Omdat de melders die voor een prikkie op internet staan vaak niet doen wat ze moeten doen: waarschuwen bij brand. Ook worden rookmelders soms als nieuw geleverd, terwijl ze al jaren eerder zijn geproduceerd. Dat heeft effect op de levensduur van de batterij. Let ook op dat er geen nieuwe stickers over de oude datum geplakt zijn.

Op welke plekken moeten rookmelders juist níét hangen?

Een rookmelder hoort niet in een ruimte waar veel damp, vocht of stoom is, zoals in de keuken of badkamer. In deze ruimtes kunt u hittemelders ophangen. Hang een rookmelder ook niet in de buurt van een plafondventilator, boven een radiator of in tochtige ruimtes. En plaats hem niet op minder dan 30 centimeter van een lichtbron: de elektrische ruis kan de sensor storen.

Hoe vaak moet een rookmelder getest worden?

Een rookmelder moet iedere maand getest worden. U test een rookmelder niet door er een vlam bij te houden, maar door ongeveer 10 tot 20 seconden op de testknop te drukken. Test de rookmelder zeker na het vervangen van de batterij, het uitvallen van de netspanning en na een (lange) vakantie.

Woonverzekering afsluiten

Brand voorkomen kan helaas niet met rookmelders. Daar hebben we weer andere tips voor! Een goede verzekering wanneer er toch brand uitbreekt is wel zo fijn. Naast alle schade en schrik die hierbij komt kijken, zit u niet ook nog te wachten op een hoge rekening. Wilt u uw huis goed verzekeren tegen brandschade? Dan bent u bij InShared aan het juiste adres. Bereken hier wat onze Woonverzekering per maand kost. [bron: destentor.nl, brandweer.nl, consumentenbond.nl, brandweerpreventienederland.nl, veilig.com]

Wat voor slimme tips zoekt u?