Brandveilige feestdagen: zo voorkomt u ongelukken

Laatst gewijzigd op: 19 december 2016

December is niet alleen dé feestmaand, maar ook de maand waarin veel ongelukken gebeuren. Steek daar een stokje voor met deze tips voor brandveilige feestdagen.

Brandveilige feestdagen: zo voorkomt u ongelukken

In december vieren we Sinterklaas, wordt de kerstboom opgetuigd en is er volop lekker eten. Maar naast al deze gezelligheid, gebeuren er in deze maand ook veel ongelukken. Denk aan kerstbomen die vlam vatten, brandwonden tijdens het gourmetten en feestoutfits die niet brandproof blijken te zijn. Wij delen daarom de beste tips voor brandveilige feestdagen. Van gourmetten zonder brokken tot veilig genieten van de kerstboom.

Een brandveilige kerstboom - 5 onmisbare tips

Steeds meer mensen verkiezen een echte naaldboom boven een kunstboom. Volgens de Vereniging voor Nederlandse Kerstbomenkwekers (VNK) worden er ieder jaar 4% meer echte kerstbomen verkocht. Heel gezellig natuurlijk, maar de brandweer waarschuwt wel voor de gevaren. Een kurkdroge boom en slechte kerstverlichting, kan razendsnel brand in huis veroorzaken. Zo kunt u dat voorkomen: Heeft u nog geen kerstboom in huis? Kies dan voor 1 vers uit de grond met kluit, deze boom bevat nog de meeste boomsappen en vliegt daarom minder snel in de brand. Als u al een boom zonder kluit in huis heeft, maak dan een inkeping in de stam en zet de boom in een houder met zeker vijf centimeter water. Hoe natter de kerstboom, hoe beter. Het voelt misschien gek om een kerstboom water te geven, maar het vochtgehalte in de naalden bepaalt hoe brandgevoelig uw boom is. Uit onderzoek blijkt dat een droge boom in minder dan 30 seconden helemaal opbrandt. En bij maar liefst 1 op de 9 kerstboombranden overlijdt er iemand. Behandel de kerstboom als uw lievelingsplant en geef hem iedere dag water. Vergeet geen schotel onder de boom te zetten, zodat het water wordt opgevangen. Door een loeiende verwarming droogt een kerstboom snel uit. Na 3 weken wordt de boom kurkdroog en dus brandgevoeliger. Zet uw pronkstuk daarom op tijd bij het grofvuil. Echt gezellig staat het niet; een emmer water naast de kerstboom. Maar stel dat uw kerstboom in brand vliegt, dan komt deze emmer goed van pas. Nog een inkoppertje: steek geen kaarsen aan in de buurt van de boom en laat de lampjes niet branden als u weg bent. Niet in de deuropening of in de buurt van een deur. Dat u snel naar buiten kunt als uw kerstboom vlam vat, is het belangrijkste. Let ook op dat kerstboom stevig staat. Er zijn speciale houders te koop met een waterreservoir. De boom staat hierdoor goed en blijft vochtig genoeg. Als u een gigantische naaldboom op de kop heeft getikt, is het een idee om hem aan het plafond te bevestigen. Bind een stuk staaldraad om de stam op ongeveer een vierde van de boom en bevestig dit aan een schroefoog in het plafond.

Onveilige kerstverlichting: opletten geblazen

Kerstverlichting is de afgelopen jaren steeds veiliger geworden. Niemand hangt meer echte kaarsjes in de boom en er is steeds meer led-verlichting te koop. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) deed in 2011 voor het laatst een uitgebreide test naar kerstverlichting en ontdekte toen dat 17% van de kersverlichting onveilig is. In 2007 lag dit percentage nog op 50%. Een flink verschil dus! Toch is het alles behalve overdreven om te kijken of de kerstverlichting in de boom wel veilig is. Onveilige kerstverlichting kan namelijk een schok geven en brand veroorzaken. Een kurkdroge kerstboom en slechte kerstverlichting zorgt dan binnen no-time voor een vuurzee. Daar kan geen blusdeken tegenop.

Checklist: brandveilige kerstverlichting

Als u alle vragen met ‘ja’ kunt beantwoorden, is uw kerstverlichting zo veilig mogelijk. Een handige manier om te kijken of de kerstverlichting het nog goed doet. Leg de verlichting wel op een veilige plek. Niet in een looproute, maar op een tafel, kast of stoel. Dit keurmerk geeft aan dat de kerstverlichting uitvoerig getest en goedgekeurd is. Tegenwoordig is er bijna alleen maar kerstverlichting met led-lampjes te koop. Handig, want deze verlichting wordt niet heet, is steviger en energiezuiniger. Kerstverlichting met led-lampjes is volgens Milieu Centraal ongeveer 7 keer zuiniger dan kerstverlichting met gloeilampjes. Daarnaast worden led-lampjes in de fabriek volledig geseald, waardoor u de lampjes niet kunt vervangen. Het gevaar van het vervangen van lampjes is dat er contactjes losraken, wat kortsluiting kan veroorzaken. Bij kerstverlichting met gloeilampjes, dus geen led-lampjes, gaan de lampjes feller branden als er één kapot is. Hierdoor worden ze nóg warmer. Bij deze kerstverlichting is het zelfs nog mogelijk om een kapot lampje te vervangen. Doe dit zo snel mogelijk om oververhitting te voorkomen. Haal wel eerst de stekker uit het stopcontact. Als er draadjes loskomen bij het verwisselen, is het beter om de verlichting weg te gooien en nieuwe te kopen. Het zekere voor het onzekere nemen? Steek dan geen moeite in het vervangen van een kapot lampje, maar koop kerstverlichting met led-lampjes. Beschadigingen kunnen een elektrische schok van 230 volt geven bij aanraking. Zo’n schok kan brand veroorzaken of er zelfs voor zorgen dat u overlijdt. Wie verlengsnoeren aan elkaar koppelt, loopt het risico op overbelasting. En dat kan weer brand voorzaken. Vaak is het aangesloten vermogen te groot voor het dunste snoer. Op een stekkerdoos staat het belastbare vermogen in watt uitgedrukt, heel handig. Wie te veel aansluit op 1 stekkerdoos, loopt het risico op kortsluiting. Voorkom ongelukken door ’s nachts en als u niet thuis bent de kerstverlichting uit te zetten. Led-lampjes worden dan wel bijna niet heet, toch is het beter om het zekere voor het onzekere te nemen. Scheelt ook weer energie.

Kaarsen veilig branden – 9 tips

Dat kaarsen brandgevaarlijk zijn, is natuurlijk geen nieuws. Maar ondanks dat iedereen dit weet, veroorzaken deze sfeermakers vaak genoeg ongelukken. De belangrijkste tips om brand te voorkomen zetten we daarom op een rij:

  • Laat kaarsen nooit branden zonder toezicht. Blaas ze altijd uit als u de kamer verlaat
  • Knip voor het aansteken de lont af tot ongeveer 1 centimeter
  • Zet kaarsen in een goede, niet brandbare kaarsenhouder. Zorg dat de kaars rechtop staat, anders kan hij gaan walmen of druipen. Een kaarsenhouder is makkelijk te verstevigen met een beetje aluminiumfolie
  • Zorg dat brandende kaarsen minimaal 10 centimeter uit elkaar staan. Anders verwarmen ze elkaar en kunnen ze gaan druipen
  • Zet kaarsen ver weg van gordijnen en andere brandbare materialen. Ook op tochtige plekken kunt u beter geen kaarsen neerzetten.
  • Verwerk in een kerststukje nooit kaarsen. Hoe gezellig het ook staat, een kaars in een kerststukje is vragen om problemen. Deze stukjes zijn vaak gemaakt van brandbare materialen en vatten daardoor snel vlam.
  • Leg geen afgebrande lucifer in het kaarsvet. Hierdoor kan er een tweede vlam ontstaan.
  • Zet waxinelichtjes op een onbrandbare ondergrond.
  • Bewaar lucifers en aanstekers buiten het bereik van kinderen.

Hoe brandveilig is uw kleding?

De outfits die we aantrekken tijdens de feestdagen zijn vaak van synthetisch materiaal gemaakt en daardoor niet brandproof. Erg gevaarlijk, want in deze tijd van het jaar steken we veel kaarsen aan, zitten we vaak bij de open haard en gaan we massaal gourmetten, fonduen en racletten. Houd daar bij het kopen van een outfit voor kerst of oud en nieuw dus rekening mee. Deze 3 tips helpen u op weg: In de meeste winkels kunt u kiezen uit kleding gemaakt van plantaardige vezels, dierlijke vezels en synthetische vezels. Onder plantaardige vezels verstaan we kleding van onder andere katoen, linnen en jute. Kleding van wol en zijde bestaat uit dierlijke vezels. En staat op het labeltje dat het kledingstuk van polyester of lycocell is gemaakt, dan gaat het om synthetische vezels. Een outfit van dierlijke vezels is de brandveiligste keus. Plantaardige vezels vatten namelijk een stuk sneller vlam en synthetische vezels smelten als ze in het contact komen met vuur. Deze smeltdruppels kunnen brandwonden veroorzaken. Heel gevaarlijk dus. Hangt er een feestoutfit van synthetische materiaal in de kast? Draag hier dan een hemdje onder van wol of zijde, dat maakt uw outfit minder ontvlambaar. Wijde kleding is fijn om in uit te buiken na het kerstdiner, maar ook brandgevaarlijker. Een wijde mouw hangt eerder in een kaars en grote plooien werken als een soort schoorsteen. Doordat er makkelijk zuurstof bij kan komen, verspreiden vlammen zich snel. Trek daarom liever niet te wijde kleding aan. Zelfs als u nauwsluitende kleding van dierlijke vezels draagt, kunt u nog de pineut zijn. De brandweer heeft een handig ezelsbruggetje om te onthouden wat u moet doen als uw kleding vlam vat: ‘Niet hollen, maar rollen’. De vlammen kunt u doven door over de grond te rollen, met water of een blusdeken. Scherm hierbij uw gezicht af. De wond moet zo snel mogelijk gekoeld worden, het liefst met zacht stromend en lauw kraanwater. Koel minimaal 5 minuten, hoe langer hoe beter. Probeer tijdens het koelen de kleding te verwijderen die niet aan de huid is gekleefd. Als er blaren zijn of de huid is aangetast, moet er een arts gewaarschuwd worden. Bedek brandwonden met steriel verband, smeer er nooit iets op.

Veilig gourmetten: let hierop

In december wordt het gourmetstel weer van zolder gehaald voor de kneuterigste maaltijd ooit. Deze oer-Hollandse traditie is naast heel gezellig ook oppassen geblazen. Denk aan halfgaar vlees, spetterend vet en gevaarlijk opgerolde snoeren. Met deze tips blijft het leuk:

  • Houd brandbare materialen uit de buurt van het gourmetstel en zorg dat het toestel op een onbrandbare ondergrond staat
  • Rol de kabelhaspel helemaal af. Doet u dat niet, dan kan het snoer ongemerkt te warm worden en brand veroorzaken
  • Voorkom struikelgevaar. Leg de snoeren uit de loop, zodat niemand erover struikelt en het gourmetstel per ongeluk van tafel trekt
  • Gebruik liever geen tafelkleed, zeker als er kinderen in de buurt zijn. Zo kan niemand per ongeluk het tafelkleed van de tafel trekken
  • Reik nooit over het gourmetstel om iets te pakken. Dat zorgt voor gevaarlijke situaties, zoals een mouw in uw pannetje
  • Houd een deksel bij de hand. Bij vlam in de pan moet u niet met water blussen, want dat kan een explosie veroorzaken. Het brandende pannetje kunt het beste afdekken met een deksel

Dit moet u doen bij brand

Vat de kerstboom toch vlam of loopt het gourmetten compleet uit de hand? Dan is het belangrijk dat u precies weet wat u moet doen bij brand. Het duurt gemiddeld 8 minuten voordat de brandweer op de stoep staat, tot die tijd staat u er dus alleen voor. Knoop dit stappenplan in uw oren:

  • Blus een klein brandje met een blusdeken of ander geschikt blusmateriaal. Is de brand groter of is er veel rook? Verlaat de ruimte dan zo snel mogelijk en sluit de deur
  • Waarschuw uw huisgenoten
  • Verlaat het huis via de veiligste route. Kruip onder rook door
  • Verzamel buiten op een afgesproken plaats
  • Waarschuw eventuele buren
  • Bel buiten of bij de buren 112 en wacht tot de brandweer er is

Ook verstandig: maak een vluchtplan

Hoe heftig het ook klinkt: een vluchtplan kan het verschil maken tussen leven en dood. We hebben gemiddeld 3 minuten de tijd om te vluchten uit een brandend huis en rook zorgt ervoor dat uw stulpje in een doolhof verandert. Hierdoor wordt vluchten alleen maar nóg lastiger. Wees daarom zo verstandig om een vluchtplan te maken. Dat is zo gepiept:

  • Maak een plattegrond van uw huis. Geef duidelijk de ramen, deuren en de trap aan
  • Geef de veiligste en snelste vluchtroutes aan op uw plattegrond
  • Maak met uw huisgenoten een taakverdeling. Spreek af wie voor eventuele dieren en kinderen zorgt. Kies ook meteen een vaste plek voor de huissleutels
  • Zorg dat de vluchtroute altijd goed bereikbaar is
  • Spreek een plek af waar u buiten afspreekt Het zekere voor het onzekere nemen? Met onze Woonverzekering kunt u uw huis en spullen zo goed mogelijk tegen brand verzekeren. En dat tegen een hele fijne premie! Bereken direct wat een Woonverzekering bij InShared kost.

Wat voor slimme tips zoekt u?